مراقبت های پس از جراحی تخلیه پستان (ماستکتومی)
جراحی تخلیه پستان (سینه) یا ماستکتومی، یکی از مهم‌ترین روش‌های درمانی سرطان پستان است که با هدف حذف تومور و جلوگیری از پیشرفت بیماری انجام میشود. این جراحی، علاوه بر بعد پزشکی، تاثیرات عمیقی روی جسم و روان بیمار دارد. در نتیجه مراقبتهای صحیح و علمی پس از جراحی، نقشی کلیدی در روند بهبودی، جلوگیری از عوارض و بهبود کیفیت زندگی بیمار ایفا می‌کند.
در این مقاله، با زبانی ساده اما علمی، تمام نکات مهم مراقبتی پس از جراحی تخلیه پستان (سینه)، همچنین مراحل بازسازی پستان (بازسازی سینه) و انتخاب بهترین روش برای شما را ارائه می‌کنیم. تمامی این مطالب زیر نظر مستقیم و تایید دکتر مهدی اسدی، جراح متخصص سینه، گردآوری شده‌اند تا خیالتان از صحت علمی محتوا راحت باشد.
فهرست مطالب
۱. آشنایی با جراحی تخلیه پستان (ماستکتومی)
ماستکتومی به معنای حذف کامل یا بخشی از بافت پستان است که معمولاً به دلیل وجود سرطان انجام میشود. انواع مختلف ماستکتومی شامل:
- ماستکتومی کامل (Total Mastectomy): برداشتن کامل پستان (سینه) همراه با بخش عمده پوست و نوک پستان
- ماستکتومی جزئی یا سگمنتال: (Partial Mastectomy)حذف بخشی از پستان که تومور در آن قرار دارد
- ماستکتومی با حفظ پوست: (Skin Sparing Mastectomy) برداشتن کامل پستان (سینه) و حفظ همزمان پوست برای سهولت و نتیجه زیباتر در بازسازی
- ماستکتومی با حفظ نوک پستان (سینه): (NAC Sparing Mastectomy) حفظ نوک و هاله پستان، در موارد خاص
جراح پستان (جراح سینه) با بررسی وضعیت بیمار، بهترین نوع جراحی سینه را انتخاب می‌کند تا ضمن درمان موثر، کمترین آسیب به بافت‌های سالم وارد شود.
اگر شما و یا عزیزانتان در بارداری دغدغه سرطان پستان را دارید حتما مقاله زیر را مطالعه کنید زیرا مطالب توسط خود دکتر مهدی اسدی تایید شده است.
۲. مراقبتهای قبل از جراحی
برای افزایش موفقیت جراحی و کاهش عوارض، آمادگی کامل قبل از عمل ضروری است:
- معاینات پزشکی کامل: آزمایش خون، تصویربرداری، بررسی سلامت قلب و ریه و سایر ارگان های حیاتی
- قطع داروهای خاص: مثل رقیق‌کننده‌های خون طبق نظر جراح
- تغذیه مناسب: پرهیز از وعده‌های سنگین قبل از جراحی و حفظ آب بدن
- آمادگی روانی: صحبت با مشاور و دریافت حمایت خانواده
- اطلاع‌رسانی به پزشک درباره بیماری‌های زمینه‌ای: مثل دیابت یا فشار خون بالا
۳. مراقبتهای بعد از جراحی تخلیه پستان
3.1 مدیریت درد
درد پس از جراحی سینه طبیعی است، اما کنترل آن اهمیت دارد:
- داروهای تجویزی را طبق دستور مصرف کنید
- از کمپرس سرد و خنک (نه یخ که منجر به درد میشود) در محل زخم برای کاهش تورم و درد استفاده کنید
- استراحت کافی داشته باشید در عین حال تحرک معمول روزانه را قطع نکنید
3.2 مراقبت از زخم و جلوگیری از عفونت
- پانسمان‌ها را به موقع تعویض کنید
- محل زخم را خشک و تمیز نگه دارید
- در صورت مشاهده تورم، قرمزی یا ترشح غیرطبیعی به پزشک مراجعه کنید
3.3 کنترل تورم و لنف ادم
- انجام تمرینات فیزیوتراپی تخصصی زیر نظر فیزیوتراپیست
- استفاده از بانداژهای مخصوص یا لباس‌های فشاری
- اجتناب از فعالیت‌های سنگین یا بلند کردن اجسام سنگین
3.4 حفظ حرکت و تحرک شانه
جلوگیری از خشکی و سفتی مفصل شانه با انجام نرمش‌های ملایم و مداوم و حرکات کششی (از حرکات و ورزش های قدرتی اجتناب کنید)
3.5 تغذیه و سبک زندگی
- مصرف غذای سرشار از پروتئین، ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها
- پرهیز از مصرف سیگار و الکل
- حفظ وزن مناسب و کنترل استرس
۴. مراحل و روش‌های بازسازی پستان
پس از بهبود اولیه، بازسازی پستان (بازسازی سینه) یک مرحله مهم در روند درمانی و بهبود روانی بیمار است. روش‌های متنوعی وجود دارد:
۴.۱ بازسازی با پروتز سینه
- یکی از رایج‌ترین روش‌ها
- معمولا با ایمپلنت سیلیکونی یا سالینی انجام میشود
- عمل کم‌تهاجمی‌تر و دوره نقاهت کوتاه‌تر
۴.۲ بازسازی با بافت خودی (فلاپ)
- استفاده از بافت‌های بدن خود بیمار (مثلا از شکم یا پشت)
- نتیجه طبیعی‌تر و با احساس بهتر
- جراحی طولانی‌تر و دوره نقاهت بیشتر
۴.۳ روش‌های ترکیبی
- ترکیب پروتز و فلاپ برای رسیدن به بهترین نتیجه
۴.۴ زمان بازسازی
- همزمان با جراحی ماستکتومی (بازسازی فوری)
- پس از دوره درمان سرطان (بازسازی تاخیری)
مشاوره تخصصی با دکتر مهدی اسدی و تیم جراحی پلاستیک برای انتخاب بهترین روش ضروری است.
۵. مراقبتهای پس از بازسازی پستان (بازسازی سینه)
- مراقبت دقیق از زخم‌های بازسازی و پروتز
- شناسایی علائم عفونت یا پس زدن پروتز
- فیزیوتراپی جهت بازیابی حرکت
- پیگیری‌های منظم پزشکی برای اطمینان از سلامت پستان‌ها
- حمایت روانی و شرکت در گروه‌های حمایتی
سؤالات رایج شما عزیزان دررابطه با ماستکتومی
آیا همه بیماران باید بعد از ماستکتومی بازسازی پستان انجام دهند؟
پروتز سینه چقدر دوام دارد؟
آیا بازسازی سینه باعث برگشت سرطان میشود؟
چگونه میتوان جای زخم را بهبود داد؟
چه زمانی میتوان ورزش را بعد از جراحی شروع کرد؟
جمع‌بندی و توصیه دکتر مهدی اسدی به شما همراهان عزیز
روند مراقبتهای پس از جراحی تخلیه پستان (جراحی تخلیه سینه) و مراحل بازسازی سینه ، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و به‌طور مستقیم در بهبود کیفیت زندگی و سلامت بیمار تاثیرگذار است. رعایت دقیق نکات مراقبتی، تغذیه صحیح، و مشاوره منظم با جراح سینه و تیم درمانی، تضمین‌کننده موفقیت درمان و بازگشت آرامش به زندگی شما خواهد بود.
مجموعه درمانی دکتر مهدی اسدی با سال‌ها تجربه در زمینه جراحی‌های تخصصی سینه، همراه شما در تمام مسیر درمان است تا بهترین مراقبت و مشاوره را دریافت کنید.